فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

مقدمه‌ای بر معاملات با ابزار فیبوناچی

ابزار فیبوناچی یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است که در شناسایی نواحی کلیدی قیمت، مانند سطوح حمایت، مقاومت و نقاط بازگشت احتمالی به کار می‌رود. شناخت صحیح این ابزار می‌تواند به معامله‌گر در تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تر و مؤثرتر کمک کند.

با وجود گستردگی مباحث فیبوناچی و انواع ابزارهایی که بر مبنای آن توسعه یافته‌اند، در تحلیل تکنیکال معمولاً با دو نوع اصلی سر و کار داریم:

  • فیبوناچی اصلاحی (Retracement)

  • فیبوناچی گسترشی (Extension)

ریشه ابزار فیبوناچی

ابزار فیبوناچی بر پایه دنباله‌ای عددی بنا شده که اولین‌ بار توسط لئوناردو فیبوناچی، ریاضی‌دان ایتالیایی، معرفی شد. در این دنباله، هر عدد حاصل جمع دو عدد پیش از خود است:

۰، ۱، ۱، ۲، ۳، ۵، ۸، ۱۳، ۲۱، ۳۴، ۵۵، ۸۹، ۱۴۴، …

با بررسی نسبت بین این اعداد، به نسبت‌هایی می‌رسیم که در بسیاری از پدیده‌های طبیعی و ساختارهای هندسی تکرار می‌شوند. مهم‌ترین این نسبت‌ها که در تحلیل بازار نیز کاربرد دارند عبارتند از:

سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

سطوح اصلاحی (Retracement):

این سطوح برای شناسایی نواحی احتمالی بازگشت قیمت در خلاف جهت روند اصلی استفاده می‌شوند. سطوح رایج اصلاحی عبارتند از:

  • 0.236

  • 0.382

  • 0.500

  • 0.618

  • 0.764

سطوح گسترشی (Extension):

این سطوح برای برآورد اهداف قیمتی پس از پایان یک حرکت اصلاحی به کار می‌روند. مهم‌ترین سطوح گسترشی عبارتند از:

  • 0.382

  • 0.618

  • 1.000

  • 1.382

  • 1.618

استفاده کاربردی از فیبوناچی

معامله‌گران از فیبوناچی اصلاحی برای شناسایی نقاط بازگشت احتمالی در اصلاح‌های قیمتی استفاده می‌کنند. به همین صورت، از فیبوناچی گسترشی می‌توان برای تعیین اهداف قیمتی در روندهای ادامه‌دار بهره برد. چون بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای به این سطوح توجه دارند، احتمال واکنش بازار در این نواحی افزایش می‌یابد.

تعیین نقاط مناسب برای رسم فیبوناچی

برای استفاده مؤثر از ابزار فیبوناچی، باید نقاط شروع و پایان روند به‌درستی مشخص شوند. این نقاط معمولاً براساس ساختار شمع‌ها تعیین می‌گردند:

  • Swing High: شمعی که در هر طرف آن حداقل دو شمع با سقف پایین‌تر قرار گرفته باشند.

  • Swing Low: شمعی که در هر طرف آن حداقل دو شمع با کف بالاتر قرار گرفته باشند.

در ادامه این فصل، با نحوه استفاده از فیبوناچی اصلاحی و گسترشی در عمل آشنا می‌شوید و یاد می‌گیرید چگونه با کمک آن‌ها، نقاط ورود، خروج و اهداف قیمتی خود را با دقت بیشتری مشخص کنید.

نحوه استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی در معاملات بازار فارکس

ابزار فیبوناچی اصلاحی زمانی بیشترین کارایی را دارد که بازار در یک روند مشخص—صعودی یا نزولی—حرکت می‌کند. استفاده از این ابزار در بازارهای بدون روند یا در شرایط نوسانیِ غیرجهتی، می‌تواند منجر به سیگنال‌های گمراه‌کننده شود.

استراتژی ورود با استفاده از فیبوناچی اصلاحی

  • در یک روند صعودی: معامله‌گر می‌تواند در اصلاح قیمت، به دنبال موقعیت‌های خرید باشد. سطوح اصلاحی فیبوناچی به عنوان نواحی بالقوه حمایت عمل می‌کنند که احتمال بازگشت قیمت از آن‌ها وجود دارد.
  • در یک روند نزولی: معامله‌گر می‌تواند در اصلاح صعودی قیمت، به دنبال موقعیت‌های فروش باشد. در این حالت، سطوح اصلاحی به عنوان نواحی مقاومت در نظر گرفته می‌شوند.

نحوه ترسیم سطوح فیبوناچی اصلاحی

برای رسم صحیح این ابزار، باید ابتدا نقاط کلیدی نمودار را شناسایی کنید:

  • Swing High: نقطه اوج مشخصی که در دو طرف آن سقف‌های پایین‌تری قرار دارند.
  • Swing Low: نقطه کف مشخصی که در دو طرف آن کف‌های بالاتری دیده می‌شود.

با توجه به جهت روند، مراحل زیر را دنبال کنید:

  • در روند صعودی:
    1. از آخرین Swing Low به آخرین Swing High ابزار فیبوناچی را ترسیم کنید.
    2. سطوح اصلاحی بین این دو نقطه، نواحی حمایت احتمالی برای ورود به معامله خرید هستند.
  • در روند نزولی:
    1. از آخرین Swing High به آخرین Swing Low ابزار را بکشید.
    2. سطوح اصلاحی، نواحی مقاومت احتمالی برای ورود به معامله فروش خواهند بود.

برای مثال تصویر زیر نمودار روزانه AUD/USD است. نحوه استفاده از این سطوح در تصویر زیر پیداست.

ما با کلیک بر Swing Low در نرخ 0.6955 در تاریخ 20 آوریل و کشیدن مکان‌­نما روی Swing High در نرخ 0.8264 در تاریخ 3 ژوئن، سطوح فیبوناچی اصلاحی را ترسیم کردیم. نرم‌­افزار، سطوح اصلاحی را به شما نشان خواهد داد.

همان­طور که در نمودار مشاهده می­کنید، سطوح فیبوناچی اصلاحی عبارت‌اند از (23.6%) 0.7955، (38.2%) 0.7764، (50.0%) 0.7609، (61.8%) 0.7454 و (76.4%) 0.7263.

حال انتظار می­رود که اگر AUD/USD از حداکثر اخیر اصلاح شود، دریکی از سطوح فیبوناچی اصلاحی فوق حمایت خواهد شد زیرا معامله­‌گران به دلیل کاهش قیمت، دستورهای خرید خود را در این سطوح تنظیم می­کنند.

حال ببینیم با وقوع Swing High، چه اتفاقی می­افتد.

قیمت در سطح 23.6% بازگشت داشته و تا چند هفته بعد نیز به این حرکت نزولی خود ادامه داده است. حتی سطح 38.2% را نیز تست کرده اما نتوانسته در قیمتی کمتر از آن بسته شود.

بازار حوالی 4 ژوئیه، حرکت صعودی خود را از سر گرفته و بالاخره swing high را شکسته است. بدیهی است که انجام خرید در سطح فیبوناچی 38.2%، معامله بلندمدت پرسودی خواهد بود.

روند نزولی

هم­اکنون، نحوه استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی در روند نزولی را مشاهده خواهیم کرد. شکل زیر، نمودار 4ساعته EUR/USD را نشان می­دهد.

همان­طور که می­بینید، ما Swing High را در نرخ 1.4195 در تاریخ 25 ژانویه و Swing Low را در نرخ 1.3854 در تاریخ 1 فوریه پیدا کردیم. سطوح فیبوناچی اصلاحی عبارت‌اند از (23.6%) 1.3933، (38.2%) 1.3938، (50.0%) 1.4023، (61.8%) 1.4064 و (76.4%) 1.4114.

حال انتظار می­رود که اگر قیمت از حداقل خود بازگشت داشته، احتمالاً دریکی از سطوح فیبوناچی با مقاومت مواجه شود زیرا معامله­‌گرانی که می­خواهند با قیمت­های بهتری در روند نزولی معامله کنند، آماده‌­اند تا دستورهای فروش خود را در آن منطقه تنظیم کنند.

به تصویر زیر توجه فرمایید.

واقعاً زیبا نیست؟!

بازار تلاش کرده بود تا قیمت­ها را بالا ببرد، پس از تست سطح 50.0%، کمی در سطح 38.2% باقی‌مانده است. اگر دستورهایی در سطوح 38.2% یا 50.0% داشتید، حسابی سود کرده‌­اید.

در این دو مثال می­بینیم که قیمت در سطوح فیبوناچی اصلاحی، حمایت و مقاومت موقتی بازار را پیداکرده است. به دلیل اینکه همه افراد از ابزار فیبوناچی استفاده می­کنند، این سطوح، به سطوح حمایت و مقاومت رضایت­‌بخشی تبدیل‌شده‌اند.

نکاتی مهم درباره سطوح فیبوناچی اصلاحی

یکی از مواردی که باید همیشه در ذهن داشته باشید این است که قیمت لزوماً همیشه از روی سطوح فیبوناچی جهش نمی‌کند. این سطوح بیشتر نقش نواحی مهمی را دارند که معامله‌گران باید آن‌ها را زیر نظر بگیرند—نقاطی که ممکن است واکنش‌های قیمتی در آن‌ها شکل بگیرد. برخی تحلیل‌گران حتی از آن‌ها با عنوان «مناطق مرگ» یاد می‌کنند، زیرا شکست یا واکنش به این نواحی، می‌تواند سرنوشت حرکت بعدی بازار را رقم بزند.

ابزار فیبوناچی، با وجود قدرت و کاربرد گسترده‌اش، همیشه ابزار ساده‌ای برای استفاده نیست. اگر واقعاً به همین سادگی بود، معامله‌گران تنها کافی بود سفارش‌های خود را روی سطوح مشخص فیبوناچی قرار دهند و با خیال راحت سود کنند. اما بازار فارکس چنین رفتار قابل‌پیش‌بینی‌ای ندارد و عوامل مختلفی در حرکت قیمت نقش دارند.

در ادامه، خواهیم دید اگر قیمت از این سطوح عبور کند و به آن‌ها واکنشی نشان ندهد، چه پیامدهایی در انتظار خواهد بود و چگونه باید خود را برای سناریوهای مختلف آماده کنید.

 

فیبوناچی اصلاحی، همیشه دقیق عمل نمی‌کند

همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره شد، سطوح حمایت و مقاومت همیشه پابرجا نمی‌مانند و سرانجام شکسته می‌شوند. از آنجا که ابزار فیبوناچی برای شناسایی این سطوح به کار می‌رود، بنابراین این اصل در مورد فیبوناچی نیز صادق است: سطوح فیبوناچی شکست‌ناپذیر نیستند.

اگرچه این ابزار یکی از مؤثرترین روش‌های تحلیلی در بازار فارکس به شمار می‌رود، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت دقیقاً روی این سطوح واکنش نشان دهد یا معکوس شود. گاهی این سطوح به‌سادگی شکسته می‌شوند و بازار مسیر دیگری را در پیش می‌گیرد.

برای مثال، در نمودار چهارساعته جفت‌ارز GBP/USD، فرض کنید یک روند نزولی مشاهده شده و شما سعی دارید با استفاده از فیبوناچی اصلاحی، نقطه ورود مناسبی پیدا کنید. در این حالت، از نقطه Swing High با نرخ 1.5383 تا Swing Low با نرخ 1.4799 ابزار فیبوناچی را رسم می‌کنید. قیمت در سطح 50.0٪ متوقف می‌شود و نشانه‌هایی از مقاومت در این ناحیه دیده می‌شود. اما به‌زودی مشخص می‌شود که این سطح حفظ نمی‌شود و بازار نه‌تنها به روند نزولی ادامه نمی‌دهد، بلکه به سمت بالا از Swing High عبور می‌کند.

اگر سفارش فروش خود را در آن سطح تنظیم کرده باشید،و همچنین اگر مدیریت ریسک مناسبی نداشته باشید، حسابتان با ضربه‌­ای مهلک مواجه خواهد شد!

ببینیم چه اتفاقی افتاد.

 

در واقع، نمی‌توان به‌طور قطع پیش‌بینی کرد که اصلاح قیمت در کدام سطح (مثل 38.2٪ یا 61.8٪) متوقف خواهد شد. گاهی اوقات قیمت بدون هیچ توجهی به این سطوح، از آن‌ها عبور می‌کند. بازار فارکس همیشه مطابق انتظارات رفتار نمی‌کند.

چالش دیگر: انتخاب نقاط صحیح

از دیگر مشکلات متداول هنگام استفاده از این ابزار، انتخاب دقیق نقاط شروع و پایان (Swing High و Swing Low) است. معامله‌گران ممکن است نظرات متفاوتی در این مورد داشته باشند، چراکه تحلیل نمودار وابسته به تایم‌فریم و رویکرد تحلیلی افراد است. در نتیجه، تعیین نقاط مناسب گاهی نیاز به تجربه، تحلیل شخصی و حتی کمی حدس دارد.

بنابراین، به‌جای تکیه صرف بر این ابزار، بهتر است از ترکیب آن با سایر ابزارهای تحلیلی مانند الگوهای شمعی و سطوح حمایت و مقاومت کلاسیک استفاده کنید تا دقت تحلیل خود را افزایش دهید.

در عنوان بعد، یاد خواهید گرفت چگونه ابزار فیبوناچی را با سایر روش‌های تحلیلی ترکیب کرده و کارایی آن را در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی بالا ببرید.

استفاده از فیبوناچی اصلاحی در ترکیب با حمایت و مقاومت

همان‌طور که در درس‌های قبل گفته شد، استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی تا حدی ذهنی است و تفسیر آن می‌تواند بین معامله‌گران متفاوت باشد. با این حال، راه‌هایی وجود دارد که می‌توان دقت این ابزار را افزایش داد و شانس موفقیت را بیشتر کرد.

هرچند فیبوناچی اصلاحی ابزاری قدرتمند است، اما نباید به‌تنهایی به آن اتکا کرد. بهترین عملکرد این ابزار زمانی به‌دست می‌آید که در کنار سایر ابزارهای تحلیلی به کار گرفته شود.

یکی از مؤثرترین ترکیب‌ها، فیبوناچی اصلاحی با سطوح حمایت و مقاومت کلاسیک است.

زمانی‌که یک سطح اصلاحی فیبوناچی با یک ناحیه‌ی مهم حمایتی یا مقاومتی گذشته منطبق می‌شود، آن سطح به یک ناحیه‌ی قیمتی بسیار پراهمیت تبدیل می‌شود. چراکه معامله‌گران بسیاری آن را مشاهده کرده و به آن واکنش نشان می‌دهند.

نمونه‌ای از بازار فارکس

برای روشن شدن موضوع، به نمودار روزانه USD/CHF توجه کنید. در این نمودار، یک روند صعودی شکل گرفته است. فرض کنیم قصد دارید وارد معامله خرید شوید.

با شناسایی Swing Low در نرخ 1.0132 (تاریخ 11 ژانویه) و Swing High در نرخ 1.0899 (تاریخ 19 فوریه)، ابزار فیبوناچی اصلاحی را بر روی نمودار اعمال می‌کنید. حالا چند سطح اصلاحی مانند 38.2٪، 50.0٪ و 61.8٪ روی نمودار ظاهر می‌شوند.

در صورتی‌که یکی از این سطوح اصلاحی دقیقاً با یک سطح حمایت قبلی منطبق باشد، آن ناحیه می‌تواند موقعیت مناسبی برای ورود به معامله باشد. چراکه احتمال واکنش قیمت در آن نقطه بیشتر است.

به‌خاطر داشته باشید: ترکیب ابزارها با یکدیگر نه‌تنها دقت تحلیل شما را بالا می‌برد، بلکه در تصمیم‌گیری نهایی نیز اطمینان بیشتری به شما می‌دهد.

با نگاهی به نمودار، می‌بینیم که جفت‌ارز USD/CHF اخیراً وارد یک روند صعودی شده است. تعدادی شمع سبز قدرتمند تأییدکننده این حرکت صعودی هستند و شما به‌عنوان یک معامله‌گر تصمیم دارید از این حرکت بهره‌مند شوید.

اما پرسش اصلی این است: در چه نقطه‌ای وارد معامله شوید؟

برای پاسخ به این سؤال، با استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی، نقاط کلیدی را روی نمودار مشخص می‌کنید. Swing Low را در نرخ 1.0132 (تاریخ 11 ژانویه) و Swing High را در نرخ 1.0899 (تاریخ 19 فوریه) انتخاب می‌کنید.

پس از اعمال ابزار فیبوناچی، سطوح اصلاحی کلیدی مانند 38.2٪، 50.0٪ و 61.8٪ به‌وضوح روی نمودار ظاهر می‌شوند و تصویر دقیقی از نواحی بالقوه بازگشت قیمت به شما ارائه می‌دهند.

اکنون که چارچوب مناسبی برای افزایش احتمال یافتن یک نقطه ورود معتبر داریم، می‌توانیم به سؤال مهم «از کجا وارد شویم؟» با دقت بیشتری پاسخ دهیم.

با بررسی گذشته نمودار، متوجه می‌شوید که سطح قیمتی 1.5010 در گذشته یک مقاومت مهم بوده و اکنون با سطح 50.0٪ فیبوناچی اصلاحی منطبق شده است. از آنجایی که این مقاومت پیشین شکسته شده، احتمال تبدیل شدن آن به یک سطح حمایتی جدید وجود دارد و این ناحیه می‌تواند فرصت مناسبی برای ورود به معامله خرید باشد.

اگر در این ناحیه سفارش خرید قرار داده باشید، احتمالاً با ادامه روند صعودی بازار همراه شده‌اید.

در تاریخ 1 آوریل، بازار مجدداً این سطح را آزموده و با وجود فشار فروش، نتوانسته به‌طور مؤثری زیر آن بسته شود. در ادامه، قیمت موفق به شکست Swing High شده و روند صعودی از سر گرفته شده است.

همین منطق در روندهای نزولی نیز قابل استفاده است. نکته کلیدی این است که به دنبال نقاط قیمتی باشید که در گذشته واکنش‌پذیر بوده‌اند؛ زیرا احتمال بازگشت قیمت از این نواحی بیشتر است.

اما چرا این سطوح اهمیت دارند؟

  1. همان‌طور که در درس‌های ابتدایی گفته شد، سطوح حمایت و مقاومت قبلی معمولاً توجه معامله‌گران زیادی را جلب می‌کنند. درنتیجه، بسیاری از سفارش‌ها در این سطوح متمرکز می‌شوند.

  2. از سوی دیگر، ابزار فیبوناچی اصلاحی نیز در بین معامله‌گران محبوب است، بنابراین بسیاری از فعالان بازار به‌صورت همزمان در این سطوح دنبال ورود هستند.

زمانی که سطوح فیبوناچی با مناطق پرواکنش قیمتی گذشته همپوشانی پیدا می‌کنند، احتمال واکنش قیمت نیز افزایش می‌یابد. البته، هیچ تضمینی در کار نیست، اما ترکیب این عوامل به شما اطمینان بیشتری برای ورود به معامله می‌دهد.

فراموش نکنید: معاملات بر پایه احتمالات هستند. هرچه دلایل بیشتری برای ورود به یک معامله داشته باشید، شانس موفقیت بلندمدت شما بیشتر خواهد بود.

نحوه استفاده از فیبوناچی اصلاحی با خطوط روند

یکی دیگر از ابزارهایی که می‌توان به‌صورت مؤثر با فیبوناچی اصلاحی ترکیب کرد، تحلیل خطوط روند است. از آنجایی که سطوح فیبوناچی اصلاحی در بازارهایی که روند مشخص دارند عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند، ترکیب آن با خطوط روند، رویکردی هوشمندانه و کاربردی محسوب می‌شود.

به خاطر داشته باشید: زمانی که یک جفت‌ارز در روند صعودی یا نزولی مشخصی قرار دارد، بسیاری از معامله‌گران از سطوح فیبوناچی اصلاحی برای پیدا کردن نقاط ورود در جهت روند استفاده می‌کنند. بنابراین، اگر سطوح فیبوناچی با یک خط روند معتبر هم‌راستا باشند، این هم‌پوشانی می‌تواند احتمال موفقیت را به شکل قابل توجهی افزایش دهد.

در تصویر زیر، نمودار یک‌ساعته AUD/JPY را مشاهده می‌کنید. همان‌طور که مشخص است، قیمت در چند روز اخیر یک روند صعودی کوتاه‌مدت را دنبال کرده و به زیبایی در حال حرکت در امتداد یک خط روند صعودی است.

با خود فکر می‌کنید:
«روند صعودی خوبی شکل گرفته. حتی اگر این فقط یک معامله کوتاه‌مدت باشد، ورود به خرید AUD/JPY می‌تواند منطقی باشد. وقتی قیمت دوباره به خط روند برخورد کرد، وارد می‌شوم.»

اما پیش از اینکه دست به اقدام بزنید، چرا از ابزار فیبوناچی اصلاحی استفاده نکنید؟
آیا ممکن نیست بتوانید نقطه ورود دقیق‌تری پیدا کنید؟

در اینجا، با استفاده از Swing Low در سطح 82.61 و Swing High در سطح 83.80، ابزار فیبوناچی را روی نمودار پیاده می‌کنید. حالا چیزی جالب توجه اتفاق می‌افتد: سطوح فیبوناچی 50.0٪ و 61.8٪ دقیقاً با خط روند صعودی تلاقی پیدا می‌کنند.

آیا این تلاقی می‌تواند سطوح حمایتی مهمی باشد؟
فقط یک راه برای پی بردن به آن وجود دارد — انتظار و مشاهده عملکرد قیمت.

و حدس بزنید چه شد؟
قیمت تا سطح 61.8٪ اصلاح کرد، دقیقاً روی خط روند، و پس از برخورد، دوباره به سمت بالا جهش کرد. اگر در آن سطح سفارش خرید گذاشته بودید، ورود بسیار عالی و به‌موقعی داشتید.

قیمت، ساعاتی بعد از تماس با خط روند، به‌سرعت صعود کرد و دوباره به سمت Swing High قبلی حرکت نمود.

خوشحال نیستید که از ابزار فیبوناچی استفاده کردید؟

همان‌طور که دیدید، حتی اگر قصد دارید صرفاً در بازگشت قیمت به خط روند وارد شوید، ابزار فیبوناچی اصلاحی می‌تواند به‌عنوان یک فیلتر قوی برای افزایش دقت ورود عمل کند. تلاقی سطوح افقی (فیبوناچی) با سطوح اریب (خط روند)، نشان‌دهنده آن است که معامله‌گران بیشتری ممکن است این ناحیه را زیر نظر داشته باشند.

البته به یاد داشته باشید که ترسیم خطوط روند، درست مثل فیبوناچی، تا حدی ذهنی است.
ممکن است نگاه شما با نگاه یک معامله‌گر دیگر کمی تفاوت داشته باشد. اما یک نکته قطعی است:

وقتی روندی وجود دارد، باید در جست‌وجوی راهی برای همراه شدن با آن باشید.
ابزار فیبوناچی اصلاحی، یکی از بهترین ابزارهایی است که می‌تواند به شما کمک کند تا نقاط ورود منطقی و قدرتمند را شناسایی کنید.

نحوه استفاده از فیبوناچی اصلاحی در ترکیب با شمع‌های ژاپنی

اگر تا اینجای مسیر را با دقت طی کرده باشید، می‌دانید که ترکیب ابزار فیبوناچی اصلاحی با سطوح حمایت و مقاومت و خطوط روند، می‌تواند یک استراتژی معاملاتی ساده اما بسیار کارآمد برای شما فراهم کند.

در این درس، یک قدم جلوتر می‌رویم و ابزار فیبوناچی را با الگوهای شمعی ژاپنی ترکیب می‌کنیم.

چرا ترکیب با شمع‌های ژاپنی اهمیت دارد؟

ایده اصلی در اینجا، یافتن نشانه‌هایی از پایان فشار خرید یا فروش (Exhaustion) است. وقتی بازار به سطحی از حمایت یا مقاومت فیبوناچی می‌رسد، دنبال الگوهای شمعی‌ای بگردید که نشان دهند حرکت فعلی در حال تضعیف شدن است.

اگر بتوانید به‌درستی حدس بزنید که فشار خرید یا فروش در حال تمام شدن است، سیگنال خوبی برای ادامه روند دریافت خواهید کرد. مثال: نمودار یک‌ساعته EUR/USD

به نظر می‌رسد که این جفت‌ارز طی هفته گذشته در روند نزولی بوده، اما اخیراً وارد فاز تثبیت شده است. این می‌تواند فرصتی برای ورود مجدد به روند باشد.

در نمودار، Swing High را در تاریخ ۳ مارس روی 1.3364 و Swing Low را در تاریخ ۶ مارس روی 1.2523 تنظیم کرده‌ایم.

با توجه به شرایط بازار، تصمیم می‌گیرید پس از تعطیلات آخر هفته، نمودار را بررسی کرده و نقطه ورود مناسب را انتخاب کنید.

وقتی نمودار را بررسی می‌کنید، متوجه می‌شوید که قیمت EUR/USD نسبت به قیمت بسته‌شدن روز جمعه افزایش یافته است.

با اینکه سطح فیبوناچی 50.0٪ برای مدتی حفظ شده، اما در نهایت خریداران قیمت را به سمت بالا حرکت داده‌اند. با توجه به شمع صعودی اخیر، تصمیم می‌گیرید برای واکنش در سطح 61.8٪ منتظر بمانید. احتمال ادامه افزایش قیمت وجود دارد.

یک دوجی پابلند دقیقاً روی سطح فیبوناچی اصلاحی 61.8٪ شکل گرفته است. اگر مطالب مقطع دوم را به‌خوبی به خاطر داشته باشید، می‌دانید که این نوع شمع می‌تواند نشانه‌ای از کاهش فشار خرید و احتمال بازگشت قیمت باشد. مقاومت در این سطح حفظ شده و احتمالاً بسیاری از معامله‌گران نیز آن را زیر نظر دارند.

آیا این زمان مناسبی برای فروش است؟ قطعیت وجود ندارد—به همین دلیل، مدیریت ریسک حیاتی است. اما شواهد، احتمال بازگشت قیمت را تقویت می‌کنند.

اگر بلافاصله پس از تشکیل دوجی اقدام به فروش کرده بودید، احتمالاً سود قابل‌توجهی کسب می‌کردید. پس از تشکیل آن شمع، قیمت برای مدت کوتاهی مکث کرد و سپس با افت شدیدی مواجه شد. شمع‌های قرمز بعدی نشان دادند که خریداران خسته شده‌اند و فروشندگان کنترل را دوباره در دست گرفته‌اند. قیمت تا سطح Swing Low کاهش یافت—حرکتی حدود ۵۰۰ پیپ! این می‌توانست یکی از بهترین معاملات سال شما باشد.

تشخیص «شمع‌های فیبوناچی» بسیار مفید است، چرا که مشخص می‌کند آیا سطح فیبوناچی پابرجا خواهد ماند یا نه.

وقتی احتمال واکنش قیمت به یکی از سطوح فیبوناچی وجود دارد، به‌احتمال‌زیاد سایر معامله‌گران نیز در همان ناحیه سفارش‌گذاری کرده‌اند. این، خود نوعی تأیید برای وجود حمایت یا مقاومت است.

مزیت دیگر استفاده از شمع‌های فیبوناچی این است که الزاماً نیازی به تنظیم دستورهای لیمیت ندارید. چون ما به محدوده‌های قیمتی نگاه می‌کنیم، نه فقط یک عدد مشخص.

در این شرایط، دانش شما از الگوهای شمعی می‌تواند تعیین‌کننده باشد. می‌توانید منتظر بمانید تا شمعی معنادار دقیقاً در نزدیکی یک سطح فیبوناچی اصلاحی شکل بگیرد، و آنگاه با اطمینان بیشتر وارد معامله شوید.

اگر چنین شمعی ظاهر شد، ورود در قیمت بازار منطقی‌تر خواهد بود، چرا که نشانه‌های تاییدی بیشتری برای پایداری آن سطح دارید.

نحوه استفاده از گسترش‌های فیبوناچی برای تعیین زمان کسب سود

یکی از کاربردهای مهم ابزار فیبوناچی، مشخص کردن اهداف قیمتی جهت خروج از معاملات و کسب سود است.

در بسیاری از مواقع، معامله‌گران به‌درستی نقطه ورود را شناسایی می‌کنند، اما به دلیل نداشتن برنامه‌ای دقیق برای خروج، بخشی از سود بالقوه را از دست می‌دهند. استفاده از سطوح گسترش فیبوناچی (Fibonacci Extension) به شما کمک می‌کند تا با دیدی دقیق‌تر، سطوح هدف (Take Profit) خود را تعیین کنید.

در یک روند صعودی، این ابزار برای تعیین نواحی مناسب جهت بستن معاملات خرید استفاده می‌شود. با سه مرحله ساده می‌توان سطوح گسترش را ترسیم کرد:

  1. ابتدا روی نقطه‌ی Swing Low کلیک کنید،

  2. سپس مکان‌نما را به Swing High بکشید،

  3. و در نهایت، مکان‌نما را به یکی از سطوح اصلاحی بازگردانید (برای مثال 50.0% یا 61.8%) و کلیک کنید.

در این مرحله، سطوح گسترش به همراه نسبت‌ها و قیمت‌های متناظر آن‌ها بر روی نمودار نمایش داده می‌شوند. این سطوح می‌توانند به‌عنوان نقاط هدف برای کسب سود در نظر گرفته شوند.

حال به نمودار روزانه USD/CHF که پیش‌تر بررسی کردیم بازمی‌گردیم…

سطح حمایت فیبوناچی 50.0% باقدرت باقی ماند و درنهایت این جفت پس از سه تست، روند صعودی خود را از سر گرفت. در نمودار فوق، حتی می­توان مشاهده کرد که قیمت بالاتر از Swing High قبلی می­روند.

بیایید با استفاده از ابزار فیبوناچی گسترش، بهترین مکان را برای کسب سود تعیین کنیم.

حال، آنچه را بعد از Swing Low اصلاحی اتفاق افتاد، خلاصه می­کنیم:

  • قیمت به سطح 61.8% رسید که تقریباً نزدیک به Swing High قبلی بود.
  • به سطح 38.2% بازگشت که در آنجا حمایت یافت.
  • سپس افزایش یافت و در سطح 100% مقاومت یافت.
  • چند روز بعد، قیمت قبل از یافتن مقاومت در سطح 161.8% دوباره افزایش یافت.

همان­گونه که در مثال مشاهده می­کنید، سطوح 61.8%، 100% و 161.8%، همگی مناطق خوبی برای کسب سود هستند.

حال به مثالی برای استفاده از سطوح فیبوناچی گسترش در روند نزولی توجه کنید.

در روند نزولی، باید از معامله فروش در سطح فیبوناچی گسترش کسب سود کنید زیرا معمولاً بازار در این سطوح حمایت پیدا می­کند.

بهتر است نگاهی دوباره به نمودار 1ساعته EUR/USD در درس شمع­های فیبوناچی بیندازیم.

در اینجا، مشاهده می­کنیم که یک دوجی دقیقاً زیر سطح فیبوناچی 61.8% شکل‌گرفته است. سپس با  ورود مجدد فروشندگان، قیمت بازگشت و دوباره به قیمت Swing Low رسید.

با استفاده از ابزار فیبوناچی گسترش می­توان فهمید که مناطق مناسب برای کسب سود که در سطح اصلاحی 61.8% فروخته بودیم کجاست.

پس از بازگشت قیمت از سطح فیبوناچی اصلاحی، اتفاقات زیر افتاد:

  • قیمت در سطح 38.2% حمایت می­یابد.
  • سطح 50.0% حمایت اولیه باقی ماند و سپس به منطقه موردتوجه تبدیل شد.
  • سطح 61.8% نیز قبل از اینکه قیمت برای تست Swing Low قبلی پایین بیاید، به منطقه موردتوجه تبدیل شد.
  • اگر کمی جلوتر را نگاه کنید، می­بینید که سطح گسترش 100% نیز به­ عنوان حمایت عمل کرده است.

می­توانیم در سطوح 38.2%، 50.0% یا 100%، کسب سود نماییم. همه این سطوح نقش حمایت را داشته­‌اند زیرا احتمالاً معامله‌­گران دیگر نیز برای کسب سود، آن­ها را زیر نظر داشتند.

مثال­ها نشان می­دهند که قیمت در سطوح فیبوناچی گسترش، حداقل کمی حمایت یا مقاومت موقتی پیداکرده است – معمولاً همین میزان نیز برای تنظیم موقعیت، کسب سود و مدیریت ریسک کافی است، اما نه همیشه.

بدیهی است که با مشکلاتی نیز مواجه می­شویم.

اولاً، راهی وجود ندارد تا بفهمیم کدام‌یک از سطوح فیبوناچی گسترش، مقاومت ایجاد می­کنند. همه این سطوح می­توانند نقش حمایت یا مقاومت را بازی کنند.

مشکل دیگر تعیین یک Swing Low به‌­عنوان نقطه شروع ایجاد سطوح فیبوناچی گسترش است.

یکی از راه­ها، انتخاب آخرین Swing Low مانند مثال فوق است؛ راه دیگر، انتخاب کمترین Swing Low در بین 30 شمع آخر است. بازهم تأکید می­کنیم که هیچ روش قطعی برای این کار وجود ندارد اما می­توانید با تمرین زیاد، انتخاب بهتری داشته باشید.

باید در استفاده از ابزار فیبوناچی گسترش، احتیاط کنید. باید حدس بزنید که روند چقدر ادامه خواهد یافت. در بخش­های بعدی، روش­هایی را آموزش خواهیم داد تا به شما در تعیین میزان قدرت یک روند کمک کند.

اما هم‌­اکنون سراغ جاگذاری حدزیان خواهیم رفت!

 

نحوه استفاده از فیبوناچی به‌منظور تعیین توقف ضرر و محدود کردن زیان

تعیین محل مناسب برای توقف ضرر (Stop Loss) به‌اندازه انتخاب نقطه ورود یا هدف سود (Take Profit) اهمیت دارد. یکی از اشتباهات رایج میان معامله‌گران، ورود به معامله بر اساس سطوح فیبوناچی بدون داشتن برنامه‌ای مشخص برای خروج در صورت حرکت خلاف جهت بازار است.

ابزار فیبوناچی نه‌تنها می‌تواند نقاط ورود و اهداف سود را مشخص کند، بلکه در تعیین سطوح توقف ضرر نیز کاربرد مؤثری دارد.

در این بخش، چند روش ساده اما مؤثر برای تنظیم توقف ضرر با استفاده از سطوح فیبوناچی معرفی می‌شود، همراه با دلایلی که این روش‌ها را قابل‌اتکا می‌سازد.

قرار دادن توقف ضرر پس از سطح فیبوناچی بعدی

در این روش، اگر وارد معامله‌ای در یکی از سطوح اصلاحی فیبوناچی شدید، توقف ضرر خود را کمی پایین‌تر (در معاملات خرید) یا بالاتر (در معاملات فروش) از سطح اصلاحی بعدی قرار دهید.

به‌عنوان مثال:

  • اگر تصمیم دارید در سطح 38.2% وارد معامله خرید شوید، توقف ضرر را زیر سطح 50.0% قرار دهید.

  • اگر نقطه ورود شما 50.0% است، توقف خود را پایین‌تر از 61.8% تنظیم کنید.

به نمودار 4ساعته EUR/USD در درس فیبوناچی اصلاحی نگاهی بیندازیم.

فرض کنید در سطح اصلاحی 50.0% وارد معامله فروش شده‌اید. در این حالت، می‌توانید توقف ضرر خود را کمی بالاتر از سطح اصلاحی 61.8% قرار دهید.

منطق این کار ساده است: شما انتظار دارید که سطح 50.0% به‌عنوان مقاومت عمل کند. بنابراین، اگر قیمت از این سطح عبور کند و به سمت سطح 61.8% برسد، ایده اولیه‌ی شما دیگر معتبر نخواهد بود و بهتر است از معامله خارج شوید.

با این حال، این روش یک نقطه‌ضعف مهم دارد: نیاز به دقت بالای نقطه ورود. اگر سطح انتخابی شما برای ورود دقیق نباشد، بازار ممکن است اندکی نوسان کند، دستور توقف شما را فعال کند و سپس در جهت پیش‌بینی‌شده‌ی شما حرکت نماید.

در چنین شرایطی، بسیاری از معامله‌گران از معامله خارج می‌شوند و تنها نظاره‌گر سودی هستند که می‌توانستند داشته باشند. این وضعیت می‌تواند بسیار ناامیدکننده باشد. به همین دلیل، این روش بیشتر برای معاملات کوتاه‌مدت روزانه توصیه می‌شود، جایی که محدوده نوسانات کمتر است و فضا برای اصلاح محدودتر خواهد بود.

روش جایگزین: توقف ضرر پس از Swing High یا Swing Low اخیر

برای محافظه‌کارتر بودن، می‌توانید از یک روش متفاوت استفاده کنید: قرار دادن توقف ضرر فراتر از آخرین نوسان (Swing High یا Swing Low).

مزیت اصلی این روش، فراهم کردن فضای بیشتر برای حرکت طبیعی قیمت است. به‌جای اینکه در برابر هر نوسان جزئی متضرر شوید، این روش به بازار امکان می‌دهد تا کمی نفس بکشد و درنهایت به نفع شما حرکت کند.

به‌عنوان مثال:

  • در معاملات فروش، توقف ضرر را بالاتر از آخرین Swing High قرار دهید.

  • در معاملات خرید، توقف را پایین‌تر از Swing Low اخیر تنظیم کنید.

این رویکرد ممکن است به‌ظاهر ریسک بیشتری ایجاد کند، اما در واقعیت، به شما کمک می‌کند از «توقف‌های کاذب» جلوگیری کنید و ثبات بیشتری در مدیریت معاملات داشته باشید.

اگر قیمت بازار از Swing High یا Swing Low عبور کند، معمولاً به‌عنوان نشانه‌ای از بازگشت روند در نظر گرفته می‌شود. در این حالت، ایده اولیه‌ی معاملاتی دیگر اعتباری نخواهد داشت و ورود در آن نقطه دیگر منطقی نیست.

تنظیم توقف‌های زیان وسیع‌تر، معمولاً برای معاملات بلندمدت از نوع سوئینگ (Swing Trading) مناسب‌تر است. همچنین می‌توانید این روش را با تکنیک‌های پیشرفته‌تری مانند افزودن تدریجی به موقعیت (Scaling In) که در درس‌های بعدی توضیح خواهیم داد، ترکیب کنید.

اما در نظر داشته باشید، زمانی که توقف وسیع‌تری تعیین می‌کنید، باید اندازه موقعیت معاملاتی خود را متناسب با آن کاهش دهید.

اگر با همان اندازه‌ی موقعیت قبلی وارد معامله شوید، با وجود فاصله‌ی بیشتر توقف زیان، در معرض ریسک بالاتر و زیان سنگین‌تری قرار خواهید گرفت؛ به‌ویژه اگر ورود شما در نزدیکی سطوح اصلاحی قبلی فیبوناچی انجام شده باشد.

به همین دلیل، ممکن است نسبت سود به ریسک (Risk/Reward Ratio) در این روش به نفع شما نباشد، زیرا افزایش میزان زیان بالقوه، سود مورد انتظار را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

 خلاصه: معاملات فیبوناتچی

ابزار فیبوناچی یکی از پرکاربردترین ابزارهای تحلیل تکنیکال در بازار ارز است که به شناسایی سطوح بالقوه‌ی حمایت و مقاومت کمک می‌کند.

مهم‌ترین سطوح فیبوناچی اصلاحی شامل موارد زیر هستند:

  • 23.6%

  • 38.2%

  • 50.0%

  • 61.8%

  • 76.4%

در میان این سطوح، سطوح 38.2%، 50.0% و 61.8% از اهمیت بالاتری برخوردارند و اغلب به‌صورت پیش‌فرض در اکثر پلتفرم‌های معاملاتی تنظیم شده‌اند.

در صورتی که نرم‌افزار معاملاتی شما فاقد ابزار فیبوناچی باشد، می‌توانید از ماشین‌حساب فیبوناچی موجود در وب‌سایت ما استفاده کنید. کافی‌ است داده‌های Swing High و Swing Low را وارد کنید تا سطوح اصلاحی به‌طور خودکار محاسبه شوند.

معامله‌گران حرفه‌ای این سطوح را به‌عنوان نواحی بالقوه‌ی حمایت و مقاومت در نظر می‌گیرند؛ چراکه بسیاری از معامله‌گران این نقاط را زیر نظر دارند و بر اساس آن‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند.

علاوه بر سطوح اصلاحی، سطوح گسترش فیبوناچی نیز برای تعیین اهداف قیمتی (Take Profit) بسیار پرکاربرد هستند. مهم‌ترین سطوح گسترش عبارت‌اند از:

  • 38.2%

  • 50.0%

  • 61.8%

  • 100%

  • 138.2%

  • 161.8%

معامله‌گران از این سطوح به‌عنوان اهداف سود استفاده می‌کنند. از آنجا که تعداد زیادی از معامله‌گران دستورهای خود را در این نواحی تنظیم می‌کنند، این سطوح معمولاً نشانگر پایان یک حرکت رونددار هستند.

برای استفاده مؤثر از ابزار فیبوناچی، لازم است نقاط Swing High و Swing Low را به‌درستی تشخیص دهید:

  • Swing High: کندلی که دو قله‌ی پایین‌تر در دو طرف آن قرار دارند.

  • Swing Low: کندلی که دو دره‌ی بالاتر در دو طرف آن قرار دارند.

در نهایت، اگر از ابزار فیبوناچی در کنار خطوط روند، نواحی حمایت و مقاومت افقی و الگوهای شمعی ژاپنی استفاده کنید، می‌توانید نقاط ورود، خروج و توقف زیان (Stop Loss) را با دقت بالاتری مشخص کرده و احتمال موفقیت در معاملات خود را افزایش دهید.

 

آزمون 3

  1. Swing High، شمعی است با ——-
  • حداقل دو حداکثر پایین­تر در سمت چپ خود
  • حداقل دو حداقل بالاتر در سمت راست خود
  • حداقل دو حداکثر پایین­تر در سمت چپ و راست خود
  1. کدام‌یک از موارد زیر، یکی از سطوح فیبوناچی اصلاحی نیست؟
  • 212
  • 382
  • 618
  1. وقتی بازار در روند صعودی است، شما
  • در سطح حمایت فیبوناچی اصلاحی می­خرید
  • در سطح مقاومت فیبوناچی اصلاحی می­فروشید
  • وارد بازار نمی­شوید
  1. ابزار فیبوناچی اصلاحی چه زمانی بهترین کارایی را دارد؟
  • رنج
  • در روند
  • در حال نوسان
  1. سطوح فیبوناچی احتمال موفقیت را ——– می­دهند اما ———-.
  • افزایش، هیچ­وقت نتیجه نمی­دهند
  • کاهش، همیشه نتیجه می­دهند
  • افزایش، گاهی نتیجه می­دهند
  1. ابزار فیبوناچی باید ———-
  • به­‌تنهایی به‌کاربرده شوند
  • در ترکیب با ابزارهای دیگر به‌کاربرده شوند
  • کنار گذاشته شوند
  1. یکی از بهترین راه­های استفاده از ابزار فیبوناچی ———-
  • تعیین سطوح حمایت و مقاومت بالقوه است
  • در بازار محدوده است
  • در بازار نقدی است
  1. ابزار فیبوناچی با ———– به‌خوبی نتیجه می­دهد.
  • آنالیز خط روند
  • اهرم افزایش سرمایه بالا
  • هیچ‌کدام
  1. درست یا نادرست: می­توانید از ابزار فیبوناچی برای یافتن نقاط ورود بالقوه استفاده کنید.
  • درست
  • نادرست
  • هر دو پاسخ درست است!
  1. اگر احتمال توقف قیمت در یکی از سطوح فیبوناچی وجود داشته باشد، احتمالاً معامله­‌گران دیگر ———-
  • این سطح را نادیده می­گیرند
  • دستورهایی در این سطح تنظیم می­کنند
  • در این سطح swing high می­کشند
  1. اگر یک شمع فیبوناچی دقیقاً بالا یا پایین یکی از سطوح فیبوناچی شکل بگیرد، شما می­توانید با قیمت بازار وارد معامله شوید زیرا هم­اکنون اطمینان بیشتری دارید که این سطح ———-
  • می­شکند
  • باقی می­ماند
  • در محدود خواهد بود
  1. در روند صعودی، در سطح فیبوناچی گسترش باید در معامله ———–، ————-
  • خرید، ضررها را کاهش دهید
  • خرید، کسب سود کنید
  • فروش، کسب سود کنید
  1. در روند نزولی، در سطح فیبوناچی گسترش باید در معامله ———–، ————-
  • خرید، ضررها را کاهش دهید
  • خرید، کسب سود کنید
  • فروش، کسب سود کنید
  1. درست یا نادرست: تا جای ممکن نباید فقط به سطوح فیبوناچی به‌­عنوان نقاط حمایت و مقاومت برای تعیین نقطه توقف زیان اتکا کنید.
  • درست
  • نادرست
  • تنها زمانی که سطح فیبوناچی 50.0% وجود دارد
  1. با توقف­های گسترده‌­تر و بدون کاهش اندازه موقعیت خود، ممکن است ———–
  • کمتر ضرر کنید
  • کمتر سود ببرید
  • بیشتر ضرر کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *