درس5-3- پیپ (pip) در بازار ارز چیست؟

در این بخش باید کمی از ریاضیات استفاده کنیم. احتمالاً کلمات «پیپ»، «پیپت» (pipette) و «لات» را به‌وفورشنیده‌اید. در این بخش به معنای آن‌ها پی برده و خواهید فهمید که ارزش آن‌ها چگونه محاسبه می‌شود.
اطلاعات موجود در این بخش را به‌خوبی یاد بگیرید زیرا این اطلاعات، دانش پایه و ضروری برای همه معامله‌گران در بازار ارز است. تا وقتی ارزش‌های پیپ و محاسبه سود و زیان را به‌خوبی فرانگرفته‌اید، فکر معامله را از مغزتان بیرون کنید.
پیپ چیست؟ پیپت چیست؟
واحد سنجش تغییر در ارزش بین دو ارز، «پیپ» نام دارد. اگر EUR/USD از 1.2250 به 1.2251 برسد، این 0.0001 USD افزایش در ارزش ارز، یک پیپ است. پیپ، معمولاً آخرین رقم اعشار مظنه است. اکثر جفت‌ها 4 رقم اعشار دارند اما گاهی استثنائاتی مانند جفت‌های ین ژاپن وجود دارند که دو رقم اعشار دارند.نکته بسیار مهم:برخی از کارگزاران، به‌جای اینکه جفت‌های ارزی را با «4 و 2» اعشار استاندار اعلام کنند (quote) با «5 و 3» اعشار اعلام می‌کنند. آن‌هاپیپ‌های کسری (fractional pips) را که به «پیپت» معروف‌اند، اعلام می‌کنند. مثلاً اگر GBP/USD از 1.51542 به 1.51543 برسد، به آن 0.00001 USD که افزایش یافته، یک پیپت گویند.
همان‌طور که می‌دانید هر ارز ارزش نسبی خود را دارد، بنابراین محاسبه ارزش پیپ برای جفت ارزی تعیین‌شده ضروری است. در مثال زیر، از مظنه‌های دارای 4 اعشار استفاده کرده‌ایم. به‌منظور توضیح بهتر محاسبات، نرخ‌های تبادل به شکل نسبت نشان داده خواهند شد (مثلاً، EUR/USD با نرخ 1.2500، به شکل «USD 1.2500/EUR1» نوشته خواهد شد.
مثال نسبت نرخ تبادل: 1.0200 = USD/CAD. که می‌خوانیم، 1 USD به 1.0200 CAD (یا CAD 1.0200/USD 1).

(تغییر ارزش در ارز متقابل) چند برابر نسبت نرخ تبادل (times the exchange rate ratio) = ارزش پیپ (برحسب ارز مبنا)

[ 1.0200 CAD /USD1] [0.0001 CAD ]
یا
(به ازای معامله هر واحد) USD
0.00009804 = USD 1 X [(CAD 1.0200) / (CAD 0.0001)]
با توجه به این مثال، اگر 10,000 واحد USD/CADمعامله کنیم، تغییر یک پیپی در نرخ تبادل، تقریباً موجب تغییر 0.98 دلاری در ارزش موقعیت خواهد شد (واحد/USD 0.0000984 X واحد 10,000). (از واژه «تقریباً» به این دلیل استفاده کردیم
که با تغییر نرخ تبادل، ارزش هر پیپهم‌تغییر خواهد کرد) در جفت ارزی زیر، ارز متقابل ما ین ژاپن است.

GBP/JPY با نرخ 123.00
توجه داشته باشید کهاین جفت ارزی برای سنجش تغییر 1 پیپی در ارزش، تنها دو اعشار دارد (اکثر ارزهای دیگر دارای چهار اعشار هستند). در این مورد، تغییر یک پیپی برابر با JPY 0.01 خواهد بود.
(تغییر ارزش در ارز متقابل) چند برابر نسبت نرخ تبادل (times the exchange rate ratio) = ارزش پیپ (برحسب ارز مبنا)

[JPY 123.00/GBP 1] X[JPY 0.01]
یا
GBP 0.0000813 = GBP 1 X [(JPY 123.00) / (JPY 0.01)]
بنابراین، اگر 10,000 واحد GBP/JPY معامله کنیم، هر تغییر پیپ در ارزش تقریباً معادل GBP 0.813 خواهد بود.

یافتن ارزش پیپ در واحد ارزی حساب (account denomination)

حال که ارزش پیپ موقعیت خود را دریافتید، باید بدانید که ارزش پیپ برحسب ارز حساب شما (account currency) چقدر است. بالاخره این یک بازار جهانی است واحد ارزی حساب همه افراد یکسان نیست. این بدان معناست که ارزش پیپ باید به واحد ارزی حسابی که با آن معامله می‌کنیم برگردانده شود. این محاسبه از همه محاسبه‌های دیگر آسان‌تر است. باید «ارزش پیپ به‌دست‌آمده» را ضرب در/تقسیم بر واحد ارزی حساب خود و واحد ارزی موردنظر کنید. اگر واحد ارزی «ارزش پیپ به‌دست‌آمده»، همان واحد ارزی ارز مبنا در مظنه نرخ ارز باشد:می‌خواهیم بااستفاده از مثال GBP/JPY فوق، ارزش پیپ به‌دست‌آمده را –GBP 0.813 – با نسبت نرخ تبادل 1.5590 (GBP/USD) به USD تبدیل کنیم. اگر واحد ارزی موردنظر، ارز متقابل نرخ تبادل باشد، تنها کافی است که «ارزش پیپ به‌دست‌آمده» را بر نسبت نرخ تبادل مربوطه تقسیم کنید:

(USD 1.5590/GBP 1) / (به ازای هر پیپ) GBP 0.813

(یا به ازای هر تغییرپیپ) USD 1.2647 = (USD 1.5590)X [(GBP 1) / (GBP 0.813)]

بنابراین، به ازای هر 0.01 تغییر پیپ در GBP/JPY، ارزش  موقعیت واحد 10,000تایی تقریباً USD 1.27 تغییر می‌کند.
اگر واحد ارزی موردنظر، ارز مبنای نسبت نرخ تبادل باشد، تنها کافی است که «ارزش پیپ به‌دست‌آمده» را در نسبت نرخ تبادل مربوطه ضرب کنید.
می‌خواهیم با استفاده از مثال USD/CAD فوق، ارزش پیپ USD 0.98 را به دلار نیوزیلند به دست آوریم. نسبت نرخ تبدیل ما 0.7900
است:

(USD 0.7900/NZD 1) / (به ازای هر پیپ) USD 0.98 یا
(به ازای هر تغییر
پیپ) NZD 1.2405 = (NZD 1)X [(USD 0.7900) / (USD 0.98)]
بنابراین، به ازای
هر 0.0001 تغییر پیپ در USD/CAD، ارزش موقعیت
واحد 10,000تایی تقریباً NZD
1.24 تغییر می‌کند.
حتی اگر تا الآن در محاسبه ارزش‌های پیپ به یک نابغه تبدیل شده باشید، احتمالاً با بی‌حوصلگی فکر می‌کنید که «آیا من باید همه این محاسبات را انجام دهم؟» مسلماً پاسخ، نه، خواهد بود. تقریباً همه کارگزاران بازار ارزبه‌صورت خودکار همه این محاسبات را برای شما انجام خواهند داد اما خیلی خوب است که خودتان هم از چگونگی آن باخبر باشید. اگر کارگزارتان این محاسبات را انجام نمی‌داد، اصلاً نگران نباشید –می‌توانید از ماشین‌حساب محاسبه ارزش پیپ استفاده کنید. می‌بینید ما چقدر فوق‌العاده‌ایم؟!

در بخش بعد، خواهیم گفت که چگونه این مقادیر به‌ظاهر ناچیز، اهمیت پیدا خواهند کرد.