با پایان یافتن جنگ جهانی دوم، کل دنیا در چنان هرجومرجی فرورفته بود که حکومتهای اصلی غرب تصمیم گرفتند برای بازگرداندن ثبات به اقتصاد جهانی، سیستمی را طراحی کند. توافقنامهای بر اساس «سیستم برتون وودز» (Bretton Woods System) منعقد شد که مطابق با آن، نرخ تبادل ارز همه واحدهای پولی بر پایه طلا تعیین میشد. این سیستم، برای مدتی به نرخهای تبادل ارز ثبات بخشید اما چیزی نگذشت که قواعد آن با تغییر و رشد تدریجی اقتصادهای اصلی جهان بیاثر و محدودکننده شد.
در سال 1971، توافقنامه برتون وودز منسوخ گردید و بهجای آن، یک سیستم ارزشگذاری ارزی دیگری تعیین شد. بازار ارز به رهبری ایالاتمتحده تکامل یافت و به بازار شناور آزاد تبدیل شد، بدان معنا که میزان عرضه و تقاضا تعیینکننده نرخهای تبادل ارز بود. در ابتدا، تعیین نرخهای عادلانه تبادل ارز بسیار دشوار بود اما درنهایت با پیشرفتهایی که در زمینه تکنولوژی و ارتباطات صورت گرفت، این مشکل نیز بهتدریج حل شد. در دهه 90، به مدد خورههای کامپیوتر و رشد انفجاری اینترنت – که مرهون تلاشهای آقای آل گور است–بانکهاپلتفرمهای معاملاتی مخصوص به خود را طراحی کردند. این پلتفرمهایبهگونهایطراحیشده بودند که اعلامهایلحظهای را به اطلاع مشتریان خود برسانند تا آنها بتوانند خودشان بهسرعت معاملات را صورت دهند.
در همین اثنا، برخی دستگاههای هوشمند بازاریابی تجاری، پلتفرمهای معاملاتی اینترنتی را برای استفاده معاملهگران شخصی به بازار معرفی کردند. این نهادها که با نام «کارگزارهای خرد بازار ارز» (retail forex brokers) شناخته میشوند، امکان انجام معاملاتی را که اندازه کوچکتری داشتند برای افراد فراهم آوردند. برخلاف بازار بینبانکی که در آن اندازه استاندارد معامله یکمیلیون واحد است، کارگزاران خرد امکان معامله با 1000 واحد را فراهم آوردند.
کارگزاران خرد بازار ارز
در گذشته، تنها سفتهبازان بزرگ و صندوقهایسرمایهگذاری کلان امکان معامله ارز را داشتند اما امروزه به مدد کارگزاران بازار ارز و اینترنت، همه میتوانند سهمی در این بازار داشته باشند. به دلیل اینکه تقریباً هیچ مانعی برای ورد به این بازاروجود ندارد، هرکسیمیتواند با تماس با یک کارگزار، افتتاح حساب و سپردهگذاری، بهراحتی از خانه خود در بازار ارز معامله کند. کارگزاران اساساً دو نوع هستند:
فرض کنید که به فرانسه سفر کردهاید تا حلزون بخورید. برای اینکه بتوانید در آن کشور معاملهای انجام دهید باید ابتدا به یک بانک یا صرافی بروید تا یورو خریداری کنید. برای اینکه آنها با شما معامله کنند باید قبول کنید که پول خود را به قیمتی که آنها تعیین کردهاند به یورو تبدیل کنید. همانند تمام معاملات تجاری، در این معامله هم نکتهای نهفته و آن bid/ask spread است. مثلاً، اگر قیمت خرید بانک (bid) برای EUR/USD، 1.2000باشد و قیمت فروش (ask)، 1.2002 باشد، پس bid/ask spread برابر 0.0002 خواهد بود. باوجوداینکه این اختلاف بسیار کم است اما وقتی روزانه، هزاران معامله ازایندست در بازار ارز انجام شود، سود هنگفتی برای بازارگردانان دربر خواهد داشت! میتوان گفت که بازارگردانان، سنگ بنای بازار تبادل ارز خارجی هستند. بازارگردانان خرد، از طریق «بستهبندی مجدد» (repackaging) اندازههای بزرگ قراردادی، آنها را به قطعاتی با اندازههای بسیار کوچک تبدیل میکنند. بدون وجود آنها، یک آدم معمولی بهسختیمیتواند در بازار ارز معامله کند.
شبکه ارتباطی الکترونیک
شبکه ارتباطی الکترونیک، به پلتفرمهای معاملاتی اطلاق میشود که بهطور خودکار، دستورهای خریدوفروش مشتری را با قیمتهایاعلامشده (stated prices) اجرا میکند. این قیمتها از جانب بازارگردانان، بانکها و حتی سایر معاملهگران در این شبکه، اعلام میشوند. هرگاه دستور خرید یا فروشی داده شود، با بهترین قیمت خرید/فروش (bid/ask) منطبق میشود. به دلیل اینکه معاملهگران قادرند قیمتها را خود تعیین کنند، کارگزاران این شبکه معمولاً کارمزد بسیار اندکی از معاملات برمیدارند.
معمولاً ترکیب اسپردهای اندک (tight spread) و کارمزدهای کم، موجب ارزانتر شدن هزینههای معاملاتی کارگزاران شبکه میشود. بدیهی است که برای موفقیت تنها شناختن کلهگندههای دنیای تجارت کافی نیست. همانطور که پیپین بزرگ گفته: «معاملهگر باید وقتشناس باشد.» میدانیدچه زمانی باید معامله کنید؟
آزمون 3